Afgelopen zomer heeft de Europese Commissie het ‘Fit-for-55’-pakket (Ff55) gepresenteerd. Dit pakket bestaat uit verschillende wetsvoorstellen om ten minste in 2030 netto 55% broeikasgasemissiereductie te realiseren ten opzichte van 1990. Over het commissievoorstel zal nog worden onderhandeld maar duidelijk is dat de lijnen zijn uitgezet. Het pakket zal voor een aanzienlijk deel het klimaatbeleid van het komende decennia gaan bepalen. BlueTerra zet de meest in het oog springende punten voor het bedrijfsleven op een rij.
EU ETS wordt fors aangescherpt
Het EU ETS kent een emissieplafond dat iedere jaar verder wordt aangescherpt, in andere woorden, elk jaar zijn er minder emissierechten beschikbaar. De commissie stelt nu voor het emissiereductiedoel binnen het EU ETS aan te scherpen en in lijn te brengen met het algehele doel van 55% reductie in 2030. Commissie stelt voor de jaarlijkse daling van het plafond binnen het ETS te verhogen van 2,2% naar 4,2%. De aanscherping betekent dat het aantal beschikbare CO2 rechten richting 2030 sterk afneemt en de prijzen voor de rechten sterk kunnen gaan oplopen.
Een Europese grensheffing
Een belangrijk onderdeel van het pakket is de invoering van een koolstofheffing aan de Europese buitengrens, een zogenoemde Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). Importeurs van goederen van buiten de EU moeten, afhankelijk van de bijbehorende uitstoot, CBAM certificaten inkopen. De prijs van een CBAM certificaat is direct gekoppeld aan de ETS prijs. Voorlopig gaat de CBAM gelden voor de sectoren staal/ijzer, cement, kunstmest, aluminium en elektriciteit. Voor deze sectoren geldt dat de allocatie van gratis rechten langzaam zal worden afgebouwd.
Verplichte uitvoering maatregelen EED
De meeste ETS bedrijven krijgen gratis rechten gealloceerd waarmee ze een groot deel van hun emissie kunnen afdekken. Hiervoor gaat gelden dat hier een verplichting tegenover komt te staan. Bedrijven zijn verplicht maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of korter uit te voeren of op andere wijze een gelijke broeikasgasreductie te realiseren. Indien hier niet aan wordt voldaan volgt er een vermindering van de toewijzing van gratis rechten van 25%.
Zeer hoog groene waterstofdoel
Het voorstel benoemd een bindend doel voor het gebruik van waterstof in de industrie in 2030. Maar liefst 50% van al het finale verbruik in de industrie moet dan via hernieuwbare energie geproduceerd zijn. Voor Nederland, gezien de zeer grote inzet van waterstof, een zeer ambitieus doel. De huidige doelstelling uit het klimaatakkoord om 3 á 4 GW elektrolysecapaciteit te plaatsen zijn lang niet voldoende om aan dit doel te voldoen. Een grote hoeveelheid import van groene waterstof zou vervolgens nog vereist zijn. Dit zou betekenen dat de vraag naar waterstof een enorme boost krijgt maar er weinig mogelijkheden zijn voor toepassing van groene waterstof buiten de industrie. In een eerste reactie laat het kabinet weten dat het onderzoek laat doen naar de haalbaarheid van dit doel.
Nieuw handelssysteem
Er wordt een nieuwe afzonderlijke emissiehandelssysteem voor de gebouwde omgeving en het wegvervoer voorgesteld, de zogenoemde ETS Buildings and Road Transport (ETS-BRT). Het ETS-BRT komt geheel los te staan van het bestaande ETS en dient ter ondersteuning van huidig beleid om de doelstellingen voor deze sectoren te behalen. De verplichting geldt voor energieleveranciers en brandstofleveranciers die de kosten zullen door rekenen. Procesemissies vallen buiten de scope van dit nieuwe handelssysteem.
Dit is slechts een greep uit het grote pakket maatregelen dat afgelopen zomer is gepresenteerd. Wilt u meer weten over het pakket, bent u benieuwd naar de uitwerking van specifieke onderdelen van het pakket of wilt u weten wat de nieuwe wetgeving voor uw bedrijf kan gaan betekenen? Neem dan contact op met Jeroen Buunk, hij gaat graag met u in gesprek.