Het zal u zeker niet ontgaan zijn. De energiemarkten bereikten de afgelopen periode ongekende hoogtes. Voor bedrijven kan dit tot forse kosten leiden. Door verschillende redenen piekt de prijs voor aardgas op dit moment en wordt de elektriciteitsprijs hierin meegenomen. Het lijkt erop dat de prijzen na aankomende winter weer zakken. De huidige prijsstijgingen geven echter een duidelijk signaal, de stabiel lage energieprijzen laten we achter ons. De komende jaren zullen onzekerheid en prijsschommelingen een steeds grotere rol gaan spelen op de energiemarkten. Voor bedrijven wordt het een steeds grotere uitdaging om hier mee om te kunnen gaan.
Voor een bedrijf dat momenteel de elektriciteits- en gasprijs voor het komende jaar vastlegt zijn de extra kosten zeer groot. Per miljoen kWh zullen de elektriciteitskosten ongeveer 60.000 euro hoger uitvallen dan vorig jaar. De kosten voor het aardgasverbruik zullen per miljoen m3 ongeveer 250.000 euro stijgen ten opzichte van vorig jaar. Voor zowel het elektriciteitsverbruik als het gasverbruik betaalt een bedrijf al snel 50% tot 100% meer. Voor industriële bedrijven kan dit al snel leiden tot tonnen of zelfs miljoenen aan extra energiekosten.
De huidige prijsstijgingen kennen een aantal hoofdredenen: Een relatief kouder voorjaar en daardoor een lege aardgasbuffer, een hoge gasvraag in Azië en de belangrijkste gasleverancier voor Europa, Rusland, die zijn gaslevering niet opschroeft. Een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Hoewel de grootste prijsstijgingen zich voorlopig beperken tot aankomende winter, is het niet ondenkbaar dat het komende decennium vaker van deze prijsstijgingen te zien zullen zijn.
De markt is de afgelopen jaren krapper geworden door onder andere de afnemende gasproductie in Noordwest Europa (o.a. Nederland) en de toenemende vraag naar aardgas. De ontwikkeling van de vraag naar aardgas is moeilijk in te schatten door de onzekerheid in de wijze waarop de energietransitie wereldwijd wordt vormgegeven. Het aanbod vanuit de Westerse economieën blijft ook onder druk staan doordat aandeelhouders, de publieke opinie en instanties als de IEA deze bedrijven waarschuwen niet teveel in olie- en gaswinning te investeren. Voor de markt zal het daarmee steeds moeilijker worden op elk moment vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Tegelijkertijd wordt de flexibiliteit in de vraag naar aardgas met het sluiten van kolen- en kerncentrales in Noordwest Europa kleiner. Relatief kleine gebeurtenissen kunnen daarmee plotseling tot forse prijsstijgingen op de aardgasmarkt leiden. Zeker gezien een kleine mismatch in vraag en aanbod al grote invloed op de prijzen kunnen hebben. Nederland kan daarbij steeds minder terugvallen op haar eigen gasproductie.
Het komende decennium is aardgas nog de bepalende factor van de elektriciteitsprijzen, dus ook op de elektriciteitsmarkt zal deze onzekerheid een grote rol gaan spelen. Daarbij komt dat de CO2-prijs momenteel ook historisch hoog staat met rond de 60 €/ton, dit drijft de elektriciteitsprijs verder op. De spreiding in prijs tussen momenten met elektriciteitsoverschot (bij veel wind en zon) en tekorten zal sterk toenemen.
Als bedrijf is het lastig om met deze onzekerheid om te gaan. Wanneer de impact van prijsstijgingen op het bedrijf groot is dan is het goed om de inkoop de komende jaren (nog) meer te gaan spreiden om het risico van prijsstijgingen te ondervangen. Bij energiebesparings- en verduurzamingsplannen niet teveel te laten leiden door de waan van de dag maar goed te kijken naar de lange termijn voorspellingen. Hierbij kan eventueel ook het risico van plotselinge prijsstijgingen worden ingecalculeerd. Door met verschillende prijsscenario’s te werken kan een beter beeld worden gekregen van de potentie van besparingsmaatregelen op de lange termijn. Voor steeds meer bedrijven zal hybridisering, het kunnen toepassen van verschillende energiedragers, steeds aantrekkelijker worden om de afhankelijkheid van één energiedrager te kunnen beperken.
BlueTerra heeft jarenlange ervaring als het gaat om het duiden van marktontwikkelingen en het maken van prijsprognoses en prijsscenario’s. Heeft u vragen over energiemarktontwikkelingen en hoe deze impact hebben op uw bedrijfsvoering, neem dan contact op met Jeroen Buunk.
