Regeerakkoord toont forse ambitie voor vergroenen industrie
Het nieuwe kabinet heeft in het regeerakkoord de ambitie uitgesproken om de Nederlandse industrie in Europa en wereldwijd de duurzame norm te laten stellen. Hoewel het regeerakkoord nog weinig concrete plannen bevat is wel duidelijk op welke manier het verduurzamingsbeleid de komende jaren wordt ingericht. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste punten.
De industrie is een belangrijke factor in het verduurzamingsbeleid. Voor de aanscherping van het hogere nationale doel wordt vooral gekeken naar de reductie in de ETS sectoren. Door groene industriepolitiek te voeren zou de industrie de omslag moeten kunnen gaan maken naar biogrondstoffen en circulaire producten. Het belang van wederkerigheid tussen overheden, het bedrijfsleven en de samenleving wordt hierbij benadrukt.
Een belangrijk onderdeel van deze wederkerigheid zijn de bindende maatwerkafspraken met de 10 tot 20 grootste uitstoters van broeikasgassen die moeten worden gemaakt. Bij deze afspraken ligt er een taak voor de overheid om nieuwe energie infrastructuur te faciliteren om ambitieuze verduurzaming mogelijk te maken. Het akkoord benoemt dat procedures voor grote veranderingen in de infrastructuur ten behoeve van bijvoorbeeld elektrificatie, CCS en waterstof versneld moeten worden. Dit zal worden vastgelegd in de Crisis- en Herstelwet.
Er komt een klimaat- en transitiefonds van 35 miljard euro voor de komende 10 jaar, aanvullend op de huidige regelingen. Van dit budget moet 22 miljard beschikbaar komen voor vergroening van de industrie en de aanleg van de noodzakelijk infrastructuur. Een belangrijk deel hiervan is gereserveerd voor de opschaling van een reeks “hoogwaardige hernieuwbare energiedragers” zoals groene waterstof en geothermie. De ruimte voor toepassing van CCS wordt vergroot en kan ook aanvullend gesubsidieerd worden als dit nodig blijkt om de doelstelling te halen. Er is daarnaast veel aandacht voor circulariteit en de koppeling met het klimaatbeleid in het regeerakkoord.
De coalitie wil de financiële prikkel voor verduurzaming van de industrie verhogen door de CO₂-heffing aan te scherpen. Er wordt nog niet vermeld hoeveel de marginale heffing op de ETS-prijs zal worden verhoogd, maar de aanscherping moet maar liefst vier megaton extra reductie op gaan leveren. Daarnaast wordt, in navolging van Duitsland, gepleit voor een oplopende bodemprijs voor de ETS-prijs.
Voor het MKB wordt benadrukt dat geholpen wordt met verduurzamen door middel van advies maar ook het versimpelen van regelingen. Klimaatbeleid wordt daarnaast getoetst op het effect dat het heeft op het mkb. Een grote meevaller voor het mkb is het afschaffen van de koppeling van de ODE en de SDE. Hierdoor kan het tarief in de tweede en derde schijf van de ODE van elektriciteit worden verlaagd, iets dat een grote impact had op de energiekosten van het mkb.
Het kabinet lijkt daarnaast al voor te sorteren op de ‘Fit for 55’-verplichting om de belastingtarieven van gas en elektra gelijk te trekken. Hoe deze verplichting zal worden ingevuld is nog onbekend maar er wordt rekening gehouden met een verhoging van de tarieven op aardgas, wat tot een half miljard extra inkomsten per jaar kan leiden. Daarnaast wordt mogelijk het degressieve tariefstelsel van de energiebelasting aangepast naar aanleiding van Europese richtlijnen.
Er zijn dus ambitieuze plannen voor het vergroenen van de industrie. Het mag als een trendbreuk worden beschouwd dat de overheid gezamenlijk met de industrie aan deze vergroening wil werken. Hoe dit wordt vormgegeven in concrete beleidsplannen zal de komende tijd duidelijk worden. BlueTerra houdt u op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen en denkt graag met u mee over welke kansen en risico’s het overheidsbeleid voor u biedt. U kunt hiervoor contact opnemen met Jeroen Buunk of uw vaste contactpersoon binnen BlueTerra.