Het is één van de meest bediscussieerde maatregelen uit het klimaatakkoord: de nationale CO2-heffing voor de industrie. De voorgestelde heffing moet gaan aansluiten bij het huidige Europese heffingssysteem (ETS) en zorgen dat het reductiedoel in 2030 op een zo kosteneffectieve manier zal worden bereikt. Er heerst echter nog veel onduidelijkheid en het klimaatakkoord geeft nog veel ruimte voor interpretatie. De werkelijke regeling zal nog verder moeten worden uitgewerkt. Toch kunnen uit het klimaatakkoord en de achterliggende ETS-mechanismen al veel inzichten worden opgedaan, die wij graag met u delen.
Verschil CO2-heffing en ETS-methodiek
Hoewel de nationale CO2-heffing is gebaseerd op de ETS-methodiek, is het basisprincipe van de twee regelingen verschillend. Het ETS-systeem werkt met CO2-rechten via het ‘cap and trade ’ principe. Er is daarbij een maximum gesteld aan de totale aantal emissierechten voor installaties die vallen onder ETS. Dit maximum wordt richting 2030 verminderd tot het niveau van de ETS-reductiedoelstelling van 43% ten opzichte van de totale uitstoot onder het ETS in 2005. Binnen dit maximum krijgen bedrijven een deel van de CO2-rechten gratis toegewezen. Wanneer deze rechten ontoereikend zijn, kunnen bedrijven aanvullende CO2 rechten inkopen via een veiling. Daarnaast is het mogelijk om de rechten naar behoefte direct te verhandelen met andere bedrijven.
Belasting op ‘vermijdbare CO2-uitstoot’
De nationale CO2-heffing zoals beschreven in het klimaatakkoord is geen ‘cap and trade’ systeem maar een belasting op alle CO2 die moet worden bespaard om in 2030 de reductiedoelstelling voor de industrie van 59% ten opzichte van 1990 te behalen. Hierbij wordt juist dat deel van de uitstoot belast dat het meest kosteneffectief kan worden bespaard. Dit wordt de ‘vermijdbare CO2-uitstoot’ genoemd. Zowel de heffing als de hoeveelheid vermijdbare CO2 gaan ieder jaar oplopen richting 2030 waardoor het steeds rendabeler wordt om CO2-reducerende maatregelen te nemen. De hoogte van de heffing wordt bepaald aan de hand van de verwachte kosten per ton CO2 van reductiemaatregelen. Het idee hierachter is dat wanneer deze verwachte kosten lager zijn dan de heffing, het loont om te investeren in de maatregel. Zo kan in theorie exact worden bepaald hoe hoog de heffing dient te zijn om voldoende maatregelen kostendekkend te laten zijn. Op basis van de huidige inzichten zou de CO2-heffing moeten starten bij 30€/ton en lineair oplopen naar 100 tot 150 €/ton . De hoogte van de taks is inclusief de ETS kosten, zodat de prikkel om te investeren niet afhankelijk is van de schommelende marktprijs van Europese CO2-rechten.
Vermijdbare en onvermijdbare uitstoot: benchmarks geven duidelijkheid
Om de grens tussen vermijdbare en onvermijdbare uitstoot te kunnen bepalen zal gebruik worden gemaakt van hetzelfde mechanisme als bij het toewijzen van de gratis rechten in het ETS. Dit gebeurt aan de hand zogenaamde benchmarks die zijn vastgesteld aan de hand van de gemiddelde CO2-uitstoot van de 10% best presterende installaties binnen een productgroep. Deze benchmark is ook weergegeven in bovenstaande situatieschets. De daadwerkelijk heffingsvrije voet is een vast percentage van deze benchmark voor alle sectoren die gedurende de jaren steeds verder zal afnemen. Op deze manier wordt een ingroeipad ingesteld zodat een extra deel van de uitstoot nog wordt vrijgesteld van heffing in de eerste jaren. Tegelijkertijd biedt het ruimte om richting 2030 ook een nationale heffing toe te passen op uitstoot onder de ETS-benchmark als dit vereist is om de industriële doelstelling van 14,3 Mt/jaar reductie te bereiken. De nieuwe benchmarks zullen in 2020 bekend worden en op basis daarvan kan bepaald worden of en hoeveel meer dan de benchmarks moet worden bespaard.
Hands-on seminar voor inzicht in uw situatie
De exacte uitwerking van de CO2-heffing wordt momenteel vormgegeven door EZK maar BlueTerra kan al wel bedrijven helpen een inventarisatie te maken van de mogelijke impact voor hun specifieke situatie . BlueTerra organiseert hiervoor een hands-on seminar waar de details rondom de nationale CO2-heffing en de achterliggende ETS methodiek verder worden toegelicht. Aan de hand van praktijkcases leert u hoe de nationale CO2- heffing meegenomen kan worden in investeringsbeslissingen.
Meer details over het programma en de aanmelding voor het seminar vindt u hier. Voor meer informatie over de CO2 heffing en het ETS en de ondersteuning die BlueTerra kan bieden kunt u contact opnemen met Jeroen Buunk.
